مصائب يك گروه خانوادگي؛ پاياني براي "کامکارها"؟! محمد تاجيک، ايسنا

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و هنر - موسيقي

گروه كامكارها اگرچه در چهارم فروردين ماه قرار است كنسرت بزرگي در سالن اودوتوريم رم برگزار كند و در همايش فرهنگ كردها در ايتاليا نيز هوشنگ كامكار سرپرست اين گروه نمونه هاي مختلفي از مقام هاي اصيل موسيقي كردي را به صورت دي وي دي وسي دي ارائه خواهد كردولي هوشنگ كامكار به تازگي اعلام كرده است كه به دليل حمايت نشدن اين گروه ديگر هيچ علاقه اي به برگزاري كنسرت و انتشار آلبومهاي خود درايران ندارد.

اين گروه در شهريورماه با اهتمام مركز موسيقي بتهوون دركاخ موزه نياوران برنامه مروري برفعاليت ‌٢٥ ساله خودرا برگزاركرده بود.

آنها در اين برنامه سعي كرده بودند تا سير تكامل تجربيات موسيقايي گروه از ابتدا تا به امروز راارائه كنندقطعات در قسمت اول اجراهاي ساده‌تري داشت و به ترتيب به تركيبات و تنظيم‌ها و نيز ساختارهاي پيچيده و علمي‌تر ي مي‌رسيد موتوراى» معروف ترين ترانه كامكارهاجزو اولين آثار آنها نيز در اين برنامه اجرا شد

پشنگ (سنتور)، ارسلان (عود)، صبا(قيچك)، مريم ابراهيمى (همخوان) كه همسر ارسلان است، بيژن(دف)، ارژنگ (تنبك)، قشنگ (سه تار)، اردشير (كمانچه) و اردوان كامكار (سنتور) اعضاي گروه كامكارها در اين برنامه بودند

سرپرست گروه كامكار پيش از اين نيز در گفت وگويي با خبرگزاري دانشجويان با انتقاد از فقدان حمايت‌هاي لازم از كارهاي گروهي و اكستري گفته بود : با اين وضعيت تاسف‌بار گروه‌هاي موسيقي براي در اختيار گر فتن سالن و مكاني مناسب براي اجرابا مشكلات فراواني مواجه هستند .

به گفته هوشنگ كامكار آنها براي ا جاره سالن تربيت بدني در كرمانشاه ‌٩٠٠ هزار تومان و براي كنسرت در كاخ نياوران ‌٢٠ ميليون پول پرداخت كرده بودند آن هم در هواي باز كاخ!. تداوم كار هنري اين گروه تاكنون از نظر آنان به اين دليل بود كه همه آنها از يك خانواده برخاسته‌ بودند اما گروه‌ها و اركسترهاي ديگر از چنين امتيازي برخوردار نيستند. كامكارهاكه بيش از پنج سال است هيچ آلبومي در داخل ايران عرضه نكرده اندهمواره عنوان كرده اند كه

هيچ كس در تاريخ موسيقي حتي يك ريال يا يك تكه كاغذ به آنها كمك نكرده است

و مراكز دولتي نيز ، فقط به برنامه‌هاي تبليغاتي توجه دارندودراين وضعيت

رسانه‌هاي ايراني نيز گاسپاريان را معرفي مي‌كنند ولي نوازندگان خودمان بدون حامي هستند!

سرپرست گروه كامكارهاتنها معترض به حمايت نشدن از گروهش نبوده است او چندين سال مدير گروه موسيقي دانشگاه هنر بودو هر سال هم اعتراض مي‌كرد كه سيستم نظام آموزش غلط است، مسولان هم هر ساله مي‌گفتند كه درست مي‌كنيم اما هيچ گاه درست نشد. او يك بار شاهد بود كه ‌٢٥ دانشجو را بدون كنكور وارد دانشگاه كردند به همين دليل استعفا داده و با ‌١٢ سال سابقه كار و استخدام رسمي بيرون مي آيد.

/ تاريخچه گروه كامكارها/

استادحسن كامكار موسس گروه كامكارهادر سنندج به دنيا آمد و به دليل علاقه وافر به موسيقي در سن ‌١٠ سالگي وارد ارتش شد، زيرا در آن زمان و شرايط، تنها مكان براي ارتباط با موسيقي، گروه موزيك ارتش بود

حسن كامكار در سن ‌١٧ سالگي با سازهاي سنتي و مخصوصا ويلون آشنا مي‌شود و چون در ارتش سلفژ را فرا گرفته بود، اين ساز را بدون استاد و با استفاده از نتها و رديف‌هاي چاپ شده از ابوالحسن صبا تمرين مي‌كند.

از آن جايي كه كه او تمام سازهاي ايراني از قبيل سنتور و تار و سه تار و كمانچه را بدون استاد فراگرفت و نيز مي‌توانست به راحتي اين سازها را كوك كند، داراي استعداد بسيار خوبي بود؛ چون فرا گرفتن موسيقي بدون استاد و راهنما بسيار مشكل است. شرايط اجتماعي در زماني كه حسن كامكار شروع كرد، بسيار نامناسب بود؛ مخصوصا در شهري مثل سنندج كه موسيقي را اصلا هنر نمي‌دانستند و اين تصور وجود داشت كه كسي كه ساز مي‌زند از نظر اجتماعي در سطح پاييني قرار دارد. اما او سرسختانه راه خود را ادامه مي‌داد، زيرا بر اين اعتقاد بود كه موسيقي يك هنر است و بايد اين هنر شناسانده شود. علي رغم تمام اين مشكلات استاد توانست اقدامات زيادي در زمينه موسيقي و به خصوص موسيقي كردستان ايجاد كند، در آن زمان موسيقي محلي اصلا هيچ نت و علمي نداشت و وي توانست بسياري از قطعات محلي كردستان را به طور علمي حفظ و ضبط كند؛ در واقع او به موسيقي محلي ارزش و اعتبار داد كه در حال حاضر اين كاست‌ها در آرشيو راديو كردستان موجود است. همچنين او در سال ‌٤٠ اولين هنرستان موسيقي كردستان را با حمايت وزارت فرهنگ آن زمان تاسيس كرد و نيز در حدود سال‌هاي ‌٤٦، ‌٤٧ او توانست ‌٤ گروه موسيقي تشكيل دهد كه يك گروه از آنان گروه بانوان و يك گروه ديگر را كودكان تشكيل مي‌دادند و او خود براي اين گروه‌ها قطعاتي مي‌ساخت و با آنان تمرين كرد؛ اين چند گروه تا اوايل انقلاب نيز فعاليت‌هاي داشتند استادحسن كامكار خيلي علاقه داشت كه اين هنر را توسعه بدهد و در واقع بسيار علاقه‌مند بود كه فرزندان خود نيز در اين عرصه گام بگذارند و نيز به علت استعدادي كه درفرزندانش وجود داشت آنها با تربيت پدر و با راهنمايي‌هاي او توانستند موسيقي را فراگيرند

مثلاهوشنگ كامكاركه در زمينه آهنگسازي تحصيلات آكادميك دارد آثار زيادي براي اركستر بزرگ و همين طور براي سازهاي ايراني ساخته است، يا در زمينه كمانچه، اردشير كامكار توانست تحولاتي را ايجاد كند؛ با توجه به اختلافاتي كه از نظر فرم نواختن و شكل كه با ساز ويلون دارد، او توانست اين ساز را همپاي ويلون بنوازد.

از فرزندان ديگر حسن كامكار مي‌توان به اردوان كامكار اشاره كرد كه سبك خاصي را در نوازندگي سنتور ايجاد كرده ويا ارسلان نوازنده چيره دستي در ويولون است يا قشنگ كامكار كه از بانوان برجسته در زمينه موسيقي به شمار مي‌رود.

فعاليت‌هاي حسن كامكارباعث شده بود كه مردم كردستان به موسيقي علاقه پيدا كند و جو سنگيني كه وجود داشت از بين برود؛ اگر حسن كامكار نبود، مي‌توان گفت كه موسيقي امروز ايران و به خصوص كردستان در اين مرحله نبود.

اولين اركستر خانوادگي كامكارها در سال ‌١٣٤٤ شكل گرفت. اين اركستر از سازهاي مختلفي بهره مي‌گرفت مثلاً‌ پدر(حسن كامكار)،‌ ويولون مي‌نواخت، قشنگ مي‌خواند، پشنگ و ارژنگ، سنتور و جاز مي‌نواختند و هوشنگ كامكار هم به اتفاق بيژن با آكاردئون گروه را همراهي مي‌كرد. پس از اينكه اردشير و ارسلان با گذر از دوران كودكي وارد گروه شدند در سال ‌٤٩ آنها يك اركستر نيمه‌ حرفه‌اي تشكيل مي دهند آن موقع محمدرضا لطفي هم براي سربازي به سنندج آمده بود و به گروه آنها اضافه مي شود، طوري كه حتي در برخي كنسرت‌ها او تكنوازي مي‌كرد به هر حال آنها كنسرت‌هايي را در سطح شهرستان‌ها اجرا مي كنند كه غالباً موفق هم بود.

بعدها گروه كامكارها به اتفاق لطفي، مشكلاتيان و عليزاده بعدها هسته گروه‌هاي شيدا و عارف را بنيان گذاردندو اولين كنسرت‌ها را هم اوايل انقلاب، در مجموعه آزادي و تالار وحدت در سه قسمت اجرامي كنند. در آن سالها اردوان با تكنيك بالاي خود در سنتور به تكنوازي مي‌پرداخت تا اينكه دعوت‌هاي خارجي از كامكارها آغاز شد. حضور در جشنواره‌هايي چون “پوخ برگ“ اتريش، وومد و كنسرت با لاندن سيمفونيتا از جمله موفقيت هاي گروه كامكار بوده است.

/ايران ديگر «كامكارها» را ندارد/

زماني پشنگ كامكار يكي از اعضاي گروه كامكارها همه فرزندانش در كار موسيقى هستند و اغلبشان از نوازندگان جوان و خوب ايران اندگفته بود حالا حالاها ايران «كامكارها» را دارد....» به نظر مي رسد بااظهارات جديد هوشنگ كامكار حالا ايران ديگر «كامكارها» را ندارد !

گزارش: ايسنا - محمد تاجيک