هارولد پينتر، برنده جايزه ادبی نوبل امسال
"درام انگلیسی" که از معتبر ترین جایگاه در عرصه ادبیات نمایشی جهان برخوردار است ، مرهون وجود چهره های معتبر آغازینش یعنی" کریستوفر مارلو "، "بن جانسون " و البته " ویلیام شکسپیر " بزرگ است .
به گزارش مهر ، با این همه هر چند اگر انگلستان تنها همان " شکسپیر" را هم با آن سی هشت نما یشنامه اش به جهانیان معرفی کرده بود، باز امروز در ادب وهنر جهان از جایگاه قابلی بر خوردار بود. تاثیر مستقیم و غیر مستقیم "شکسپیر"،" مارلو" و "بن جانسون" بر نسل بعد و حتی تا امروز انکار ناپذیر است. نسلی که باید میراث دار چنین بزرگانی باشد بی شک مسولیت سنگینی بر دوش دارد. اوضاع تئاتر و درام انگلیس در این سال ها نشانده درک درست نویسندگان و کارگردانان این کشور از همان مسئولیت خطیر دارد.
به هر شکل ، شروع امیدوار کننده ای که در اواسط و اواخر قرن شانزدهم شکل گرفت در قرن بعد و بعد تر توسط" جان درایدن"، " گلدسمیت "، " تام تیلر" ،" آرتور پنه ور"، " جورج برنارد شاو" ،" اسکار وایلد "،" پیتر شفر" ، " هارولد پینتر " ، "دیوید استوری"،" ادوارد باند"، " تام استپارد " و بسیاری دیگر ادامه پیدا کرد تا همواره برای درام انگلیسی آبرویی بخرند و نمایشنامه هایشان در سراسر دنیا خوانده و اجرا شوند .
شاید میان نسل امروز نمایشنامه نویسی انگلستان که مهمترین شان" هارولد پینتر"،" ادوارد باند" و" تام استپارد " می باشند این" پینتر" باشد که در کشور ما و بسیاری از نقاط جهان شناخته شده تر است و این روزها هم به دلیل بردن جایزه نوبل ادبیات بیش تر نگاه ها هم به او دوخته می شود.
به گزارش مهر ، " هارولد پینتر" در سال 1930 در لندن به دنیا آمد تئاتر را از سال 1948 با ورود به آکادمی رویال و با بازیگری آغاز کرد و اولین نمایشنامه اش رابه نام " اتاق " در سن بیست و هفت سالگی نوشت وپس از موفقیتی که به سبب نقد های مثبت نوشته شده بر روی این کار برایش به وجود آمد پیشنهادات دیگری مبنی بر نگارش نمایشنامه به او داده شد و او نمایشنامه " جشن تولد " وسپس"خدمتکار لال" را نوشت. جشن تولد در اجرا های اولش با انتقادات شدید منتقدینی مواجه شد که پینتر را محکوم به تقلید از نمایشنامه " درس" اثر شناخته شده "اوژن یونسکو" می کردند و همین امر باعث شد تا اجرای این نمایشنامه در همان روز های آغازین متوقف شود و شکست سنگینی برای نویسنده به حساب بیاید. هر چند مدتی بعد نمایشنامه" جشن تولد" در آلمان و کشورهای دیگر اجرا شد و گاه به خاطر برخی قابلیتهایش توسط برخی از منتقدین مورد ستایش قرار گرفت.
" پینتر" بعد از این نمایشنامه " درد خفیف " را می نویسد که در آن به اضطراب ها، دل مشغولی ها و درگیری های قشر متوسط انگلیس می پردازد "ادوارد" و"فلورا" زن و شوهر ثروتمند هستند که به تازگی از وجود پیرمرد کبریت فروشی که چند وقتی است هر روز روبروی خانه اشان می ایستد هراسی به جانشان افتاده و زندگی اشان مختل شده است. به هر تر تیب پیرمرد را به خانه می آورند و ادوارد با او بحث می کند اما پیرمرد در برابر حرف های ادوارد تنها سکوت می کند و کم کم تلاش های ادوارد برای به حرف درآوردن پیرمرد تبدیل به یک مونولوگ عصبی می شود که طی آن تظا هرش به روشنفکری برملا می شود.
"پینتر" پس از این نمایشنامه "سرایدار" را می نویسد ، سرایدار تمثیلی است از دفاع و مقاومت انسان ها از خاک و سرزمین و خانه اشان و مقابله با دشمنی که می خواهد خانه را صاحب شود.
به گزارش مهر ، " سرایدار" نمایشنامه ای است سه پرده ای با سه پرسوناژ ، " میک " و" آستون " با یکدیگر برادرند . " میک " برادر کوچکتر در کار خرید و فروش املاک است و به همین سبب خانه ای قدیمی برای " آستون " می خرد تا بعد از تعمیر از آن استفاده کند اما " آستون " آدمی تنبل و دست و پا چلفتی و البته خوش قلب است ، او برای مرتب کردن خانه از پیرمردی به نام " دیویس " که از یک نزاع در کافه رهانیده اش استفاده می کند اما همان دقایق اول شخصیت منفور پیرمرد خودش را نشان می دهد و سپس مشخص می شود که می خواهد دو برادر را به جان هم بیاندازد تا خانه را صاحب شود.
پس از اجرای سرایدارعده ای از منقدین بر این عقیده بودند که اگر " ساموئل بکت " پیش از این نمایشنامه " در انتظار گودو" را ننوشته بود " سرایدار" می توانست به عنوان یک شاهکار درام نویسی خودش را نشان دهد اما با وجود این نمایشنامه ، دیگر "سرایدار" اثری کمرنگ و تحت تاثیر نمایشنامه بزرگی چون "در انتظار گودو" است.
advertisement@gooya.com |
|
" هارولد پینتر" در میان همه چهره های بزرگ ادبی بیش ازپیش وامدار دو چهره مهم است :"کافکا" وسپس"بکت" و همین تاثیر ژرف " بکت " بر روی آثار اوست که از " پینتر" یک نویسنده ابزورد انگلیسی می سازد.حتی عده ای بر این عقیده هستند که "پینتر" تحت تاثیر" مارتین هایدگر"، پیشرو مکتب اگزیستانسیالیسم هم هست زیراکه او نیز مانند "هایدگر" معتقد است که انسان در تقابل با خود و طبیعت وجودی اش و در تقابل با هستی دچار اضطراب می شود.
به گزارش مهر ، از دیگر آثار این درام نویس انگلیسی می توان یه نمایشنامه های " شبی بیرون از خانه "، " مدرسه شبانه "، " کلکسیون "،" بازگشت به خانه " و " مونولوگ " اشاره کرد. بجز اینها " پینتر" شعر هم می گوید و جالب اینجاست که این نویسنده 75 ساله انگلیسی چندی پیش اعلام کرده بود که دیگر نمایشنامه نخواهد نوشت ، حال باید منتظر بود ودید که این جایزه نوبل آیا می تواند نظر نویسنده را عوض کند یا خیر .