گزارش اخير البرادعی دو پهلو است يا يک پهلو؟ فرارو

تازه ترين گزارش مدير کل آژانس بين المللی انرژی اتمی درباره پرونده هسته ای ايران در حالی منتشر شده که نظرات متناقض و متفاوتی درباره رويکرد کلی آن اعلام شده است.

از يک سو بخشی از تحليلگران با اشاره به بندهای از گزارش البرادعی که تاکيد بر نظارت آژانس بر برخی فعاليت های هسته ای ايران دارد، معتقدند که سمت سوی کلی گزارش به نفع ايران است و حتی به گفته علی اصغر سلطانيه نماينده دائم ايران در آژانس بين المللی انرژی اتمی اين گزارش تاکيد بر مختومه شدن پرونده هسته ای ايران است.

از سوی ديگر برخی ديگر از کارشناسان و صاحبنظران با اشاره به بخش اعظم گزارش البرادعی که اختصاص دارد به ابهام تازه از فعاليت های هسته ای ايران يعنی «مطالعات ادعايی» که آژانس اعلام کرده است پاسخ مشخصی از سوی ايران در اين باره دريافت نکرده است؛ اين ابهام همچنان برای آژانس باقی است، چنان که نمی تواند به طور قطع بر صلح آميز بودن پرونده هسته ای ايران تاکيد کند، اعلام می دارند که اين گزارش اين باره نه دوپهلو بلکه کاملا يک پهلو و سمت و سوی عليه ايران دارد.

در همين حال يوسف مولايی استاد دانشگاه و کارشناس امور بين الملل در گفتگو با فرارو گفت: «در تازه ترين گزارش مديرکل آژانس بين المللی انرژی اتمی درباره پرونده هسته ای ايران نکته مثبتی به چشم نمی خورد و در مجموع می توان گفت که جهت گيری کلی اين گزارش اساسا به نفع ما نيست.»

به گفته مولايی اين گزارش نشان می دهد که آژانس در مسيری است که صبر و حوصله اش به پايان رسيده و در پی تشديد فشارهای فنی و سياسی عليه ايران است.

با اين حال درنظری مخالف علی بيگدلی استاد دانشگاه و کارشناس امور بين الملل معتقد است که رويکرد کلی گزارش اخير آژانس درباره پرونده هسته ای ايران دو پهلو است.

وی با بيان اينکه «اظهار نظر درخصوص گزارش اخير آقای البرادعی درباره پرونده هسته ای ايران بسيار سخت است چرا که همچون گذشته گزارشی دوپهلو و متناقض است»؛ گفت: «با گزارش اخر آقای البرادعی نه تنها ما بلکه شورای امنيت نيز دچار يک سردرگمی شده است. و به طور کلی اين رويکرد آقای البرادعی با اتخاذ اين مواضع دو پهلو در قبال پرونده هسته ای ايران، مقداری جهان را با مشکل مواجه کرده است.»

وی با اشاره به رويکرد دوپهلو البرادعی در قبال ايران ادامه داد: «پيش از اين آژانس اعلام کرده بود که ما موارد مشکوک از فعاليت های هسته ای ايران مشاهده نکرده ايم و حتی تاکيد شد که اين فعاليت ها غير نظامی است، ولی در گزارش اخير در برخی از بندهای به خصوص از بند ۱۴ تا ۳۱ اشاره به ابعاد نظامی هسته ای ايران دارد.»

بيگدلی در چنين شرايطی به دولتمردان توصيه کرد که در تصميم گيری های خودشان نبايد خيلی بر پايه اظهار نظرات البرادعی عمل کنند، بلکه بايد خارج از چارچوب آژانس به دنبال اتخاذ سياست های مستقل باشند.

به گفته اين کارشناس امور بين الملل البرادعی از ارايه گزارشات دو پهلو درباره پرونده هسته ای ايران دو هدف را دنبال می کند نخست کسب وجه در دنيای عرب و جهان اسلام است و ديگری پايان خوش آخرين سال رياست بر آژانس.

بيگدلی در ادامه افزود: «البرادعی از يک جهت به اين دليل که عرب است و نزديکی خاصی به جهان اسلام می تواند داشته باشد به دنبال اين است که برای خود در دنيای عرب و افکار عمومی مسلمانان وجه ای کسب کند.»

وی ادامه داد: «همچنين ايشان آخرين سال رياست خود بر آژانس را می گذراند و نمی خواهد خيلی خود را نسبت به غربی ها مقيد کند از جهت ديگر وقتی ايشان تاکنون توانسته است به چنين مقام و منزلتی برسد پس از آژانس هم احتمالا پست ها و مقام های ديگری انتظارش را می کشد بنابراين سعی می کند به نحوی تعادل را در رويکردها و مواضعش برقرار کند.»