آیدین آغداشلو: هنرهای سنتی با مدرنیزاسیون تقابل دارند، مهر

ارزش هنرهای سنتی به قدمت آنهاست

اگرفکر می کنیم که هنرهای سنتی ما باید به دنیای مدرن بپیوندند، اشتباه می کنیم . زیبایی و اصالت این هنرها به قدمت آنهاست .
"آیدین آغداشلو" - نقاش و مدرس هنرهای تجسمی، در گفت وگو با خبرنگارتجسمی "مهر"، با اعلام این مطلب گفت : البته فراموش نکنید که درباره برخی هنرها مثل نگارگری و خوشنویسی تا حدود زیادی ، کار و حمایت شده است، ولی درباره سایر صنایع مورد نظر شما مثل انواع بافت های سنتی یا گچبری ها ، به اندازه کافی و آن طور که باید و شاید به آنها پرداخته نشده است .

وی در پاسخ به این پرسش که چگونه می توانیم این گونه از هنرهای سنتی و ملی مان را همسو با جامعه تکنولوژیک و هماهنگ با زندگی مدرن امروز کنیم؟ گفت : این اشتباه محض است که فکر می کنیم اگر این هنرها به همان شکل سنتی باقی بمانند، به دست فراموشی سپرده میشوند. ما نمی توانیم این هنرها را به آن شکل که می خواهیم براساس سلایق و مطابق با گذشت زمان ، به سوی یک جاده به قول شما مدرن هدایت کنیم . این گونه از هنرها، فقط احتیاج به حفظ و نگهداری دارند و تنها از این طریق است که می توان آنها را تا قرنها پررنگ نگه داشت.

"آغداشلو" افزود: اگر دقت داشته باشید می بینید که این جریان تنها در کشور ما اتفاق نیفتاده است. درسایر کشورهای جهان نیز، روند هنرهای سنتی به همین سبک و سیاق دنبال می شود. به عنوان مثال، درکشوری مثل روسیه، روی جعبه ها به نقاشی سنتی پرداخته می شود. در چین نیز شاهد چنین اتفاقی بوده ایم . بخشی از درآمد توریستی وجهانگردی دولت چین، به حفظ کردن هنرهای سنتی برمی گردد. درواقع ، پرداختن به هنرهای سنتی به همان شکلی که هستند، در یک گستره حیرت انگیزی ارائه می شود و حتی توریست ها وجهانگردان نیز از این جریان استقبال می کنند. به هر حال ، من اعتقاد دارم که هنرهای سنتی ما باید در ابعادهنری مورد توجه وحمایت قرار گیرد وبا طراحی و مدیریت مناسب به مخاطب ارائه شود . توجه داشته باشید که ما هرگزنمی توانیم ، هنرهای سنتی امان را درمقیاس های مدرن ، به اشکال جدیدتری ارتقاء دهیم .این هنرها به خودی خود زیبا وماندگار هستند و به همین شکل موجود، ازاین زیبایی بهره دارند . همان طور که اشاره کردم ، فقط باید حمایت شوند و تحت سرپرستی با نظارت های مطلوب قرارگیرند.

وی تصریح کرد : دقت در جنبه های کیفی و نظارت های عالی ، می تواند هنرهای سنتی ما را ازدرونمایه های تکراری و پیش وپا افتاده خارج کرده و به رونق آن بیفزاید. هم چنین تربیت کردن هنرمندان عالی ومجرب نیز می تواند دراین امر، تاثیرات مثبتی داشته باشد. تنها با انجام دادن چنین اقداماتی است که می توان هنرهای سنتی را دربازارهای جهانی مطرح و همسو ساخت . البته من اعتقاد دارم نگهداری هنرهای سنتی تنها از دست دولت ساخته نیست. دولت تنها می تواند در سطح قابل توجهی، کارگاه بسازد که این کارگاه ها با به تایید رسیدن به یک تولید انبوه دست یابند .

این نقاش خاطر نشان کرد : حدود هشتادسال پیش ، اداره ای به نام صنایع مستظرفه تاسیس شد. هدف از تاسیس این اداره، توجه به هنرهای قدیمی و قابل تامل بود که دولت نیز سهم عمده ای درنظم بخشیدن به آنها داشت . درجریان تاسیس این اداره، کارگاه هایی نظیر : سفال ، قلم زنی و منبت کاری ابداع شد که بسترساز حضور هنرمندان خوبی درعرصه هنرهای تجسمی شد . امروز نیز اگر این کارگاه ها به دست دولت ونهادهای دولتی ، بنا شود ، با یک نظارت دقیق و بازاریابی از جانب دولت ، زمینه های تقویت وخلاقیت نیز برای هنرمندان فراهم می شود.

" آیدین آغداشلو" در ادامه گفت: نقاشی قهوه خانه ای ، نقاشی حماسی ومردمی بود که با وجود اماکنی مثل قهوه خانه ها ، در معرض دید مردم عادی در مراسم پرده داری و .. قرارمی گرفت. درونمایه این نوع نقاشی را عمدتا شرح حوادث کربلا وتصویرگری شاهنامه تشکیل میداد. این درونمایه ها تا زمانی که قهوه خانه ها وجود داشتند برای مردم تازگی داشت . با زوال قهوه خانه ها وکمرنگ شدن تم های مذهبی در نقاشی ، این نوع از نقاشی محدود تر شد .

وی اضافه کرد : البته با اشاراتی که به هنرهای سنتی داشتم و راه کارهایی که دراین زمینه ارائه دادم، همین راه حل ها را می توان در بدنه این طرح جای داد . به هرحا ل، اگر مصرف این نقاشی در جهان مدرن امروز یافت نمی شود، می توانیم یاد وخاطره اش را جاودان کنیم . باید از هنرهای سنتی مان حمایت کنیم و آنها را زنده نگه داریم .